ضرورت حفاظت مشارکتی لوت

زیست بوم/معین افضلی*: مشکلات در حوزه بیابان لوت به اندازه‌ای است که نتوانیم تمام آنها را حل کنیم و نظارتی روی همه آنها داشته باشیم.‌ با این حال‌، چنین گفته‌ای به آن معنا نیست که نظارت را تنها روی تورها محدود و گردشگران انفرادی را به حال خود رها کرد‌ه‌ایم. در دو سه سال گذشته برای بیش از ۵۰۰ تور غیرمجاز صورتجلسه تنظیم کرده و آنها را به این سمت هدایت کرده‌ایم که با مجوز به این عرصه وارد شوند. البته وضعیت بیابان لوت نسبت به سایر مناطق گردشگری استان کرمان مانند آبشار راین،‌ بم‌، خبر و… که نظارتی روی گردشگری آنها وجود ندارد شرایط بهتری دارد و این موضوع به واسطه ثبت جهانی ساماندهی این منطقه اتفاق افتاده است. تورهایی که قصد ورود به منطقه را دارند، از ما مجوز می‌گیرند. در این زمینه دو نمونه مجوز داریم؛ یکی مناطق سبز که مناطق عمومی است و دوم مجوزی که برای ورود به عمق کویر است. در این بخش قوانین سختگیرانه‌‌تر است؛ گردشگران بایستی در مسیر مشخصی حرکت کنند‌، ماشین‌های آنها جی.پی. اس داشته باشد، به همراه راهنمای کارت دار باشند و…

بخش ثبت جهانی شده بیابان لوت ۴۰ هزار کیلومتر مربع است که بالای ۷۰ درصد آن در استان کرمان قرار دارد،‌ همین امر دشواری‌هایی را برای ما به وجود آورده است.امکانات ما جوابگوی پهنه‌ای به این وسعت نیست و باید مسئولان ما برای حفاظت از این عرصه‌ در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری حساسیت بیشتری به خرج دهند‌، اما در مقابل شاهدیم متاسفانه آن درجه از حساسیتی که درباره پایگاه‌های جهانی فرهنگی و تاریخی وجود دارد درباره پایگاه های طبیعی لحاظ نمی‌شود و آنها به لحاظ لجستیک و نیروی انسانی ضعیف‌تر هستند. در لوت نیز همین امر سبب شده نه تنها آفرود به این عرصه‌ها آسیب وارد کند،‌ بلکه جنگل‌های نبکا هم از تخریب در امان نباشند. همین موضوع ضرورت همکاری سازمان‌های دیگر مانند منابع طبیعی و محیط زیست را ضروری می‌سازد.

باید توجه داشت که گرچه مدیریت این عرصه را به عهده داریم اما مالکیتش در دست ما نیست. در زمان ثبت‌ جهانی طرح ساماندهی را برای منطقه تدوین کردیم که در آن مواردی مانند پارکینگ و… دیده شده بود‌. بیابان لوت تنها سایت جهانی است که برای ورود به آن ورودیه تعریف نشده است (البته شاید هیرکانی هم شرایط به همین شکل باشد). در کنار نداشتن درآمد ورودیه،‌ اعتباراتی که برای ساماندهی این عرصه هم در نظر گرفته شده کافی نیست،‌ در این وضعیت، بدون پول و نیروی انسانی چطور می‌توان لوت را حفظ کرد؟ درخواست ما این است که علاوه بر وزارت میراث فرهنگی،‌ سازمان محیط زیست و منابع طبیعی نیز برای ساماندهی این عرصه پای کار باشند تا با یک برنامه مشارکتی بتوانیم از لوت حفاظت کنیم.

منبع: پیام ما