رمزگشایی محققان از راز مسیرهای جنگلی

زیست بوم/منصوره محمدی: چگونه سن، شکل و اندازه جنگل‌ها بر شادی و حال خوش مردم تاثیر می‌گذارد؟ این هدف تحقیقاتی اخیر دانشمندان است که درباره تاثیر جنگل‌ها بر سلامت روان مردم صورت می‌گیرد. 

به نوشته گاردین محقیقین این پژوهش که در انگلستان انجام می‌شود از گروهی داوطلب می‌خواند که احساسات خود را پیش و پس از پیاده روی در ۸ مسیر پیاده روی جنگلی از طریق یک اپلیکیشن (Go Jauntly) اعلام کنند. داوطلبان مشخص می‌کنند که چه نوع مناظر درختی به آن‌ها احساس شادی و حال خوش بیشتری می‌دهد. 

این تحقیق در پی تلاش‌های دولت انگلستان برای ایجاد جنگل‌های جدید در سراسر کشور صورت می‌گیرد. به گفته ریچاردسون، (یکی از محققین این پژوهش که در حال جمع آوری داده‌ها از پیاده روی‌های تحقیقاتی است)، هدف کلی این پروژه در مورد ایجاد ابزارهای طراحی است تا بتوان بهترین منظره درختی را برای ۵۰ سال آینده ایجاد کرد. بهترین راه برای انجام این کار کدام روش است؟ ایجاد جنگل‌های متراکمی از درختان و در ردیف‌های دسته‌بندی شده؟ آیا این روش برای سلامتی مردم مفیدتر از یک رویکرد کمتر خطی است؟ نمی‌دانیم! 

محققان این پژوهش برای دست یافتن به بهترین نتیجه در میان جنگل‌های مختلف و مزارع سبز در سطح کشور انگلستان قدم زدند. مطالعات علمی متعدد مزایای فیزیولوژیکی و روانشناختی زمان سپری شده در میان درختان را بررسی کردند، اما هنوز درک درستی از نحوه تأثیر انواع مختلف مناظر درختی بر افراد وجود ندارد. تحقیقات نشان داده است که مناظر با تنوع زیستی بیشتر فواید ذهنی و جسمی بیشتری را برای مردم به ارمغان می‌آورد و ریچاردسون گمان می‌کند که حال خوش مردم در جنگل‌های باستانی غنی از حیات وحش نسبت به جنگل‌های خطی تک بعدی بیشتر است. تراکم درختان، نوع درختان، صدایی که به گوش می‌رسد، مقاومت درختان به تغییرات آب و هوایی، از جمله مسائلی است که دانشمندان در این تحقیق به آن توجه دارند. برای مثال در این تحقیق به این نکته توجه دارند که در گرمای ۴۰ درجه کدام درخت‌ها مقاوم‌تر هستند، مسیر پیاده روی چطور طراحی شود و با چه سیستم کاشتی امکان قدم زدن راحت‌تر مردم در گرما و رطوبت تابستان فراهم است. 

مطالعات متعددی از مزیت‌های حضور در جنگل و تاثیر آن بر سلامت جسمی و روحی از سلامت قلب و عروق گرفته تا سیستم ایمنی و افسردگی و کاهش خشم و اضطراب نوشته اند. اما این محققان می‌گویند که نوع جنگل نیز در این موارد اثرگذار است؛ تحقیقات نشان داده است که تنوع زیستی بالای جنگل‌ها بر سلامت روان تاثیر بیشتری دارد در حالی که فعالیت مغز در جنگل‌هایی با تراکم کمتر در آرامش بیشتری است و تنش و خستگی مغز را کاهش می‌دهد. 

ریچاردسون، تاکید دارد که ما نیازمند پیدا کردن راه‌هایی هستیم که به واسطه آن‌ها رابطه نزدیک‌تری با طبیعت داشته باشیم چرا که برای احساس نشاط و شادابی ما در زندگی و آینده پایدار تاثیر دارد.