مهمترین چالش‌ها و اقدامات محیط زیست استان بوشهر در سالی که گذشت

فرهاد قلی نژاد مدیر کل محیط زیست استان بوشهر در گفت و گو با زیست بوم درباره اقدامات انجام شده در اداره کل این استان طی یک سال گذشته به مناسبت هفته دولت توضیحاتی ارایه کرد. 

او با اشاره به شرایط ساحلی استان بوشهر و استقرار صنایع بزرگ نفت و گاز در این استان توضیح داد: استان بوشهر به دلیل قرار گرفتن در ساحل خلیج فارس و برخورداری از اکوسیستم ساحلی و بکر بودن آن یکی از استان‌هایی است که غنا و تنوع زیستی آن ارززش زیست محیطی فراوانی دارد به طوری که در این استان ۱۲ منطقه تحت حفاظت وجود دارد. 

مدیر کل محیط زیست استان بوشهر ادامه داد: با توجه به پتانسیل ذخایر نفت و گاز در بوشهر، این استان در سال‌های گذشته یکی از محورهای توسعه به ویژه در صنایع نفت و گاز بوده و در آینده به دلیل اینکه قرار است صنایع آب بر از خشکی به دریا و ساحل بیایند شاهد توسعه بیشتر صنعت در این استان خواهیم بود. در نتیجه نیاز است که برای استقرار صنایع در آینده توجه ویژه‌ای به ارزیابی‌های زیست محیطی در راستای استقرار مناسب صنعت براساس سند آمایش سرزمین استان و در چارچوب قوانین و مقررات استقرار صنایع در استان باشیم. این دقت در حال انجام است و در ۴ سال اخیر هیچ فعالیت صنعتی بدون مجوز سازمان محیط زیست در این استان آغاز به کار نکرده است. 

قلی نژاد با اشاره به تعدد واحدهای صنعتی در حال فعالیت در این استان گفت: فعالیت عظیم صنعت پتروشیمی و پالایشگاهی یکی از ضرورت‌های پایشی در سازمان محیط زیست است و در این راستا در سال‌های گذشته طرح جامع کاهش و رفع آلودگی زیست محیطی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به تصویب دولت رسیده و اقداماتی آغاز شده که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به احداث تصفیه خانه‌های فاضلاب پالایشگاه ها، بازیابی گازهای همراه فلر و مدیریت پسماند در منطقه است که قرار است با نظارت سازمان محیط زیست توسط وزارت نفت اجرا شود. 

وی در ادمه با اشاره به اقدامات انجام شده همکاران خود در دو بخش محیط طبیعی و انسانی گفت: در یک سال گذشته شاهد همکاری و تلاش‌های فراوانی از سوی همکاران خود در استان بوشهر بودیم. در بخش محیط طبیعی استان بوشهر محیط بان‌های ما به پیشگیری از شکار و صید از طریق گشت و کنترل طی یک سال گذشته پرداختند و از وقوع بسیاری از جرایم شکار و صید جلوگیری شد اما در این راستا شاهد ایثار همکاران خود بودیم که در حین دستگیری شکارچیان مورد اثابت گلوله قرار گرفتند و به شدت مجروح شدند و درمان آن‌ها تا به امروز ادامه دارد. 

قلی نژاد افزود: طی یک سال گذشته تا امروز ۹۰ نفر متخلف شکار و صید در استان بوشهر دستگیر شده‌اند و ۱۱ مورد شروع به شکار را دستگیر کردیم و از شکار غیر مجاز در مناطق حفاظت شده جلوگیری شد. 

وی تصریح کرد: مقابله با زنده گیری پرندگان شکاری و جلوگیری از قاچاق پرندگان به کشورهای حاشیه خلیج فارس از دیگر اقدامات انجام شده در اداره کل محیط زیست استان بوشهر است و ۵ باند شکار غیرمجاز این پرندگان دستگیر شدند. رویکرد یگان حفاظت اداره کل استان بوشهر در مقابله با این شکار و صیدها است و با آموزش تلاش می‌کنیم که فرایند پیش گیری را داشته باشیم و با نا امن‌سازی زیستگاه‌ها از صید و کشتار گونه‌ها جلوگیری کنیم. 

قلی نژاد با بیان اینکه یکی از مهمترین اقدامات اداره کل حفاظت محیط زیست استان در بخش محیط طبیعی سرشماری و آماربرداری از گونه‌های حیات وحش بوده گفت: شاهد افزایش چشمگیر تعداد حیات وحش در استان بوشهر بودیم و افزایش ۴۰ درصدی گونه‌ها در حیات وحش استان بودیم. همچنین یکی از اقدامات بسیار مهم ما سرشماری تابستانه و زمستانه پرندگان بود و شاهد افزایش تعداد پرندگان نیز بودیم. 

مدیر کل محیط زیست استان بوشهر ادامه داد: حفاظت و پایش لاک پشت‌های در خطر انقراض در فصل زادآوری و تکثیر این گونه‌های ارزشمند دیگر اقدام انجام شده است و برنامه حفاظت، پایش، علامت‌گذاری و سرشماری گونه‌های در خطر انقراض دریای انجام و شاهد بازگشت لاک پشت‌ها به عرصه طبیعی بودیم که یکی از موفقیت‌های ارزشمند ما در یک سال گذشته بوده است. 

او به دیگر اقدامات انجام شده اشاره کرد و ادامه داد: در مناطق حفاظت شده افتتاح پاسگاه محیط بانی کوه نمک در اثر طبیعی ملی کوه نمک، افتتاح پاسگاه محیط بانی تنگه ارم و اجرای طرح حفاظت از آن از دیگر اقدامات مهم انجام شده در یک سال گذشته بوده است. راه اندازی ایستگاه محیط بانی زی رود در منطقه حفاظت شده موند و افتتاح مرکز بازدیدکنندگان پارک ملی نایبند و تامین علوفه برای حیات وحش از دیگر اقدامات انجام شده بودده است. در راستای مقابله با اثرات خشکسالی ۱۵ تن علوفه خشک را در یک سال گذشته تامین کردیم. 

قلی نژاد گفت: در سال گذشته حدود ۱۱۰ آبشخور در مناطق حفاظت شده توسط سازمان محیط زست و همیاران طبیعت احداث شد. 

وی افزود: جلوگیری از تخریب و تصرف در مناطق حفاظت شده از دیگر اقدامات اجرایی بوده و با آرای قضایی صادره شاهد رفع تصرف از ۴ فقره اراضی تصرف شده پارک ملی نایبند با همکاری دادگستری و دادستانی شهرستان عسلویه بودیم و در یک سال اخیری تصرف و تخریب گسترده‌ای در مناطق مشاهده نشده است. 

او با اشاره به مهمترین برنامه‌های حفاظتی استان گفت: حفاظت از تالاب‌های استان از مهمترین برنامه‌های حفاظتی استان بوشهر است و برای اولین بار پایش تالاب‌ها در استان بوشهر آغاز و کیفیت آب تالاب‌ها مورد پایش قرار گرفت. همچنین لایروبی تالاب نایبند در جنگل‌های حرا را انجام دادیم. 

قلی نژاد اضافه کرد: در راستای درمان گونه‌های جانوری استان با تشکیل کارگروه مدیریت حیات وحش برای اولین بار در استان بوشهر فعالیت نقاهتگاه درمان گونه‌های جانوری استان اجرا و همچنان ادامه دارد و حدود ۱۴۰گونه پرنده و پستاندار در یک سال گذشته تحت درمان قرار گرفتند. 

وی در ادامه به اقدامات انجام شده در حوزه محیط زیست انسانی اشاره کرد و گفت: در حوزه محیط زیست انسانی با توجه به توسعه صنایع در استان بوشهر یکی از برنامه‌های یک سال اخیر پایش زیست محیطی صنایع در استان بوده است به طوری که در سال گذشته صنایع استان در قالب ۶۵۲ فقره گزارش خود اظهاری ارایه دادند. پایش آنلاین صنایع با موفقیت ۹۰ درصد انجام شده است. ۳۱ صنعت بزرگ استان به تجهیزات پایش آنلاین هستند و ۸ صنعت در یک سال گذشته مجهز به سیستم پایش آنلاین لحظه‌ای هستند. 

قلی نژاد گفت: در راستای پایش خروجی هوای صنایع مرکز مانیتورینگ هوای استان در اداره کل محیط زیست استان راه اندازی شده و شبانه روزی خروجی صنایع بزرگ استان در حال بررسی است. 

وی با تاکید بر اینکه یکی از مهمترین اقدامات انجام شده بررسی طرح‌ها و پروژه‌هایی است که می‌خواهند در حوزه اقتصادی فعالیت کنند گفت: در سال گذشته ۴۵۵ فقره استعلام جهت استقرار واحدهای صنعتی حاصل شده که ۴۲۰ مورد مورد موافقت قرار گرفت، ۳۵ موردعدم تطابق با ضوابط داشتند و با آن‌ها مخالفت شد. 

قلی نژاد اضافه کرد: با توجه به اهمیت مدیریت و کنترل آلودگی‌های محیط زیست تمرکز پایش در منطقه ویژه اقتصادی پارس است و نظارت بر فعالیت زیست محیطی شرکت‌های مختلف نفتی در منطقه ویژه اقتصادی را انجام می‌دهیم و مهمترین برنامه‌ای که باید انجام شود خاموشی گاز فلر و همچنین مدیریت نقل و انتقال پسماندهای خطرناک، مدیریت گوگرد، جلوگیری از آلودگی خاک است. 

مدیر کل محط زیست اسنان بوشهر گفت: تعطیلی مرکز انبار روباز گوگرد در منطقه ویژه اقتصادی پارس از مهمترین اقدامات انجام شده بود که با همکاری قوه قضاییه و دستور دادستانی انبارها تعطیل و گوگردها به انبارهای مسقف منتقل شدند. 

او در پایان به اقدامات آموزش انجام شده اشاره کرد و گفت: در حوزه آموزش و اطلاع‌رسانی سه طرح مهم آموزشی را در سال گذشته انجام دادیم که یکی از آن‌ها آموزش محیط یار بوده و ۳ هزار دانش آموز تحت آموزش طرح محیط یار قرار گرفتند. طرح آموزش صیادان در ده اسکله در یک‌ساله گذشته آغاز به کار کرده است و طرح محلی صدر که به آموزش چهره به چهره انجام می‌دهد از دیگر اقدامات آموزشی انجام شده در یک سال گذشته بوده است.