- عضویت در خبرنامه
- |
- نظرسنجی
- |
- اوقات شرعی
- |
- آرشیو
- |
- پیوندها
- |
- آب و هوا
- |
- تماس با ما
به‌روز شده در: ۲۱ دی ۱۳۹۹ - ۱۴:۲۳
اگر قرار باشد دانش‌آموزان پایه یازدهم، مطابق سرفصل‌های کتاب؛ آب، خاک، هوا، انرژی، زباله، تنوع زیستی و گردشگری مسئولانه را همراه با بی‌حوصلگی معلمان بیاموزند فایده‌ای ندارد و ممکن است از محیط‌زیست زده شوند.
زیست بوم/ نگار فیض آبادی*: سال‌های قبل هم زمزمه‌هایی برای آموزش محیط‌زیست به دانش آموزان به گوش می‌رسید. اما بالاخره، قرعه به نام سال تحصیلی 97-96 افتاده است و به گفته کیومرث کلانتری، مدیر دفتر آموزش سازمان حفاظت محیط‌زیست، قرار است کتابی با عنوان «انسان و محیط‌زیست» برای پایه یازدهم در مدارس تدریس شود. آموزش محیط‌زیست به دانش آموزان امروز، بخوانید آینده‌سازان فردای ایران، آن‌قدر واجب و ضروری است که تا می‌خواهیم با خودمان بگوییم آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا، منصرف می‌شویم و می‌گوییم همین هم غنیمت است. گاهی حتا آموزش یک مقطع تحصیلی هم ما را قانع می‌کند اما راضی نه. لازم نیست محیط‌زیست برای دانش آموزان مقاطع دیگر مهم باشد؟ نقش افراد تا سن 17 سالگی برای حفاظت از محیط‌زیست، اندک است که برای آنها چنین برنامه‌ای تدارک دیده نشده است؟
البته فراموش نکنیم که شیوه آموزش، از مفهوم اصلی مهم‌تر است. اگر معلمی بخواهد با کسالت و خمودگی، محیط‌زیست را یاد نوجوان‌ها بدهد، دانش آموزان همراهی که نخواهند کرد هیچ، ممکن است کتاب و محیط‌زیست را نبوسیده، کنار بگذارند. بدون شک، آموزش محیط‌زیست، کار خوب و درستی ست و لازم است تا خوب و درست هم آموزش داده شود. تا زمانی که آموزش، جذاب نباشد، باز هم تبدیل به همان محفوظات ریاضی و فیزیک و... می‌شود. همان‌قدر کسل‌کننده و غیر ماندگار. انصافاً شد یک بار، ب.م. م، ک.م.م گرفتن، در زندگی به کارمان بیاید؟
یاد کلاس‌های مدرسه که می‌افتم اتلاف انرژی، انبوه زباله‌ها، مصرف‌گرایی (در زمان ما پوشیدن مانتو و شلوار سال قبل، عیب بزرگی به‌حساب می‌آمد. انگشت‌نشان می‌شدیم.) و ده‌ها مشکل دیگر در ذهنم تداعی می‌شود.
اگر قرار باشد دانش‌آموزان پایه یازدهم، مطابق سرفصل‌های کتاب؛ آب، خاک، هوا، انرژی، زباله، تنوع زیستی و گردشگری مسئولانه را همراه با بی‌حوصلگی معلمان بیاموزند فایده‌ای ندارد و ممکن است از محیط‌زیست زده شوند. اگر غرض، رفع تکلیف باشد و دبیران همچنان فکر کنند ریاضی و فیزیک مهم‌تر است و با نگاهی سطحی، از کنار این درس بگذرند و یا کلاس را به شکل منسوخ معلم محور اداره کنند، یادگیری فعالانه اتفاق نمی‌افتد و این شکست تلخی ست به کام انسان و محیط‌زیست.
اگر نوبت به این درس و هنگام عمل که می‌رسد، چه کادر آموزشی مدارس و چه خود دانش آموزان بگویند مشکلات زیست‌محیطی مدرسه، خانه و شهر را "ولش کن" و معلمان بگویند فقط کتاب را درس بدهیم تا تمام شود و نوجوان‌ها هم بگویند بخوانیم تا خلاص شویم، ماجرا می‌شود چیزی که پروفسور حسابی گفته است: «عبارت "ولش کن" پدر مملکت را درآورده است».
لازم است تا معلمان، این درس را به شکلی جذاب، ارائه دهند، به دانش آموزان فرصت مشارکت بدهند و کلاس را به شیوه تعاملی، اداره کنند. همین‌طور آموزش‌ها را با اقدام علمی همراه کنند و تا جایی که می‌توانند کمک کنند تا دانش‌آموزان بتوانند برای انجام اقدامات مفید، امیدوار باشند.
طوری که اگر قرار شد برای محافظت از عناصر محیط‌زیست در مدرسه‌شان کاری انجام بدهند، با درِ بسته روبرو نشوند. تصور کنید دانش‌آموزی بخواهد از برگه ای که فقط یک صفحه‌اش سفید استفاده کند و یا صفحه‌ها را دو رو پرینت بگیرد، معلم بگوید نه این مدلی خوب نیست. باید یک رو پرینت بگیری. یا مثلا نوجوان‌های پایه یازدهم بخواهند جلوی اتلاف انرژی را بگیرند و خلاصه وضعیت محیط‌زیست مدرسه را سروسامان بدهند اما مدیر بگوید بچه‌ها این درس را خیلی جدی گرفتیدها! این فقط یک کتاب است که باید تدریس شود و خلاص.
* روزنامه نگار و فعال محیط زیست
منبع: زیست بوم
مطالب مرتبط
